Son günlerin en popüler gündem konularından biri kuşkusuz kripto paralar… Çok karlı bir yatırım aracı olarak lanse edilen kripto paralar – özellikle de Bitcoin- dünya gündemine hızlıca bir giriş yaptı, zamanla kendi gündemini de oluşturmaya başladı. Kripto paralar ve blockchain teknolojisi yeni teknolojileri okumayı ve öngörü geliştirmeyi seven yatırımcıların yeni yatırım araçlarından biri oldu. Bazı şirketler maaşları Bitcoin’le ödeyeceğini açıkladı, Kodak gibi köklü bir yapı KodakCoin adında kendi kripto parasını ürettiğini duyurdu.
Konu, tutarlı ve kârlı bir yatırım modeli olarak kripto parayı konumlandırmaksa, ben bu konuda çekinceleri olanlardan biriyim. Geçtiğimiz aylarda yaşanılan gelişmeleri hatırlarsak kripto para piyasasındaki aşırı dalgalanmalar, yatırımcıların bu yeni yatırım aracına güvenlerini sarstı. Bitcoin, yaklaşık yüzde 40 değer kaybetti. Ayrıca Bitcoin’le ilgili dolandırıcılık haberleri de kripto paraların prestijini etkiledi.
Elbette teknoloji hayatımızın her alanını nasıl dönüştürüyorsa, alışveriş araçlarımızı da dönüştürecek; buna itirazım yok. Klasik anlamda “para”nın yerini alacağı düşünülen yeni nesil bir finansal aracın, iktisadi tutarlılığını tam olarak bulmadan; yani rüştünü ispat etmeden “çok karlı bir yatırım aracı” olarak sunulması bana bir fıkrayı hatırlattı…
Bir köyde maymunlar yaşıyormuş. Bir gün maymunları satın almak için bir tüccar gelmiş ve maymun başına 100 dolar vereceğini duyurmuş. Köylüler, adamın deli olduğunu düşünmüşler. “Kim başı boş bir maymuna 100 dolar verir ki” demişler ve maymunları yakalayıp tüccara tanesi 100 dolardan satmaya başlamışlar. Haber kısa zamanda hızla yayılmış ve insanlar maymunları yakalayıp tüccara satmaya devam etmiş. Bir süre sonra tüccar maymun başına 200 dolar vereceğini duyurmuş. Tembel köylüler de kalan maymunları yakalamak için harekete geçmiş ve yakaladıkları maymunları tanesi 200 dolardan satmışlar. Sonra tüccar, maymun başına 500 dolar vereceğini duyurmuş. Köylüler uyumadan maymun yakalamaya başlamış. Kalan birkaç maymun da yakalanmış ve 500 dolardan satılmış. Köylüler, heyecanla bir sonraki duyuruyu beklemeye başlamış. Sonra tüccar, bir haftalığına evine gideceğini ancak dönünce maymun başına 1000 dolar vereceğini açıklamış. Tüccar, bir personelinden maymunlara bakmasını isteyerek köyden ayrılmış. Tüccarın adamı, maymunlarla tek başına ilgilenmeye başlamış. Tüccar eve gitmiş. Köylüler, 1000 dolara satacakları yeni maymunlara bulamadıkları için üzülmüş. Sonra, tüccarın adamı bir maymunu 700 dolardan gizlice satmış. Bu yeni haber de hızlıca yayılmış. Sonuçta tüccar maymunun tanesini 1000 dolardan aldığı için, maymun başına 300 dolar karda olacağını düşünen köylüler sonraki gün maymun kafesinin yanında kuyruk olmuş. Zengin bir adam maymunların çoğunu satın almış, fakir olanlar da tefecilerden borç alarak maymunları satın almışlar. Köylülerse, kendi maymunlarına gözleri gibi bakmış ve tüccarın dönmesini beklemeye başlamış. Ama kimse gelmemiş! Köylüler de tüccarın adamının yanına gitmiş ama o da çoktan gitmiş. Sonra, köylüler hiçbir işe yaramayan ve geri satamayacakları maymunlara 700 dolar ödediklerini fark etmişler.
Bitcoin rüzgarı bir süre daha esmeye devam edecek gibi görünüyor.