Etiket: emin hitay

Eğitiminizi tamamladıktan sonra kendi işinizi yapmak ya da girişimci olmak mı istiyorsunuz?

Ya da babanızın – annenizin işini mi devam ettirmeyi düşünüyorsunuz?

Profesyonel olarak bir şirket bünyesinde çalışmak da sizler için bir tercih olabilir.

Girişimci olmak isteyenlere Allah kolaylık versin. Uykusuz geceler, çok çalışma, başarılara, başarısızlıklara ve düzensiz yaşama hazır olun derim.

Ebeveynlerinin işlerini devam ettireceklerin de işi kolay değil. Yıllarca oluşturulmuş değerleri korumak, büyütmek de kolay değil.

Profesyonel çalışanlar geceleri daha rahat uyuyacaklar ancak onları da kariyer basamaklarını tırmanmadaki rekabet, mücadele yoracak.

Ben kendi adıma girişimciliği seçtim. Girişimciliği seçmemin nedeni, bir yere bağlı, kuralları baştan ve başkaları tarafından konmuş bir hayatı değil, özgürlüğü seçmek isteyişimdi. Ancak görüyorum ki 32 yıldır özgürlük derken, başarılı olma dürtüsünün esiri olmuşum. Bu da yaşamı stresli hale getiriyor.

Ders çalışmayı çoğu öğrenci gibi ben de sevmezdim. Ancak oyunun kuralı bu. Çalışmak zorundayız.

Üniversiteye girdiniz mezun oldunuz. İşe ilk girerken diplomanız önemli. Ancak çalışma hayatınızın 10. yılında artık herkes sizin nereden mezun olduğunuza değil, yaptıklarınıza bakar.

Öğrencilik sadece notlardan ibaret değil. Bence başarılı olmak hem derslerde belli bir seviyeyi yakalamak, aynı zamanda da sosyal etkinlik, ilişkiler, çevre, farklı projelerde yer alma gibi konularda da var olmak anlamına gelir.

“Başkasının yanında çalışmaktan, her gün işe gitmekten sıkıldım, kendi işimin sahibi olmak istiyorum” demekle girişimci olunmaz. Hayata karşı rehaveti girişimcilikle karıştırmamak gerekir.

– Anlayacağınız çalışma yaşamı kolay değil. Aslında yaşamın kendisi bir mücadele.

– İş yaşamını nasıl daha kolay hale getirebiliriz? Sevdiğimiz işi yaparak veya sevdiğimizi iş yaparak. İş veya özel hayat diye bir ayrım yok. En iyisi, hobiniz işiniz olsun.

– Lise sıralarında net bir hedef koymak oldukça güç. Aslında yaşam da, bu yaşlarda öyle net, keskin hedefler konularak istendiği gibi gelişmiyor.

Çevrenizde büyükleriniz size devamlı “ne olmak istiyorsun” diye soruyor değil mi? Aslında bizler kendi egolarımızı tatmin etmek için bu soruyu soruyoruz ve seçeceğiniz konuyu kendi gururlarımızı tatmin edecek bir şey olmasını bekliyoruz. Mesela ben “Sokak çalgıcısı olmak istiyorum” diyen çocuğuna “aferin, seninle gurur duyuyorum” diyen bir anne hiç görmedim. Hem zaten sen bana bu kadar yakınsan, bu da benim ne yapacağımı bilmediğimi göstermez mi, bilseydim zaten sen sormadan söylerdim.

Orta direğin biraz üstü sayılabilecek bir ailenin en küçüğü olarak dünyaya geldim. Kabataş Erkek Lisesi’ni bitirdim. Bitirdim derken, son sınıfta iki dersten ikmale kaldım ve üniversite sınavlarına da o derslerden geçemeyeceğimi düşünerek hiç hazırlanmadım. Dikkati dağınık, aklı bir karış havada bir öğrenciydim. Tesadüf eseri o yıl mezun oldum ve üniversite sınavlarına da girmiştim. O zaman 30 tercih arasından 26. sırada olan Ege Üniversitesi İşletme Fakültesi’ni kazandım. Oysa benim hayalim o değildi. Kısa bir dönem İzmir’e giderim dedim.

Babamı 18 yaşında kaybettim ve hem okuyup, hem de saat 16:00-24:00 arası çalışmaya başladım. Geriye dönüp baktığımda bu yaşadıklarımın hepsinin beni olgunlaştırdığına ve bugünlere taşıdığına inanıyorum. Tabii ki ben de her evlat gibi babamı kaybettiğimde çok üzüldüm. Çünkü o bir babaydı ve gelecek güvencemdi. Ölüm zaten yaşamın en doğal parçalarından biri değil mi? Ama belki de o sayede ben, risk almayı ve kendi ayaklarımın üzerinde durmayı bu kadar erken yaşta öğrendim. Keşke bunları erken idrak edebilmek için babamı kaybetmek zorunda kalmasaydım.

Gördüğünüz gibi yaşamın önünüze çıkardığı bazı senaryolar olabiliyor. Plan yapabilirsiniz, ancak yaşamda her şey planlandığı gibi gitmiyor. Evdeki hesap her zaman çarşıya uymuyor. Önemli olan bu gibi durumlarda ortama uyum sağlayabilmek. Dayanıklı ve güçlü olmak.

Okulumuzdaki kredi sistemi nedeniyle 2.5 yılda kredileri doldurup orta derecede mezun olabilecek duruma geldim. Geri kalan 1.5 senede de bilgisayar programlama lisanlarını öğrendim. Okulu bitirdim. “Bu kadar programlama dili öğrendik, bari programcı olalım” dedim ve İstanbul’da bir şirkette programcı olarak çalışmaya karar verdim. Aradan geçen sekiz ay sonrasında bu işin bana göre olmadığını öğrenip istifa ettim ve girişimci olmaya karar verdim.

Girişimci olmaya karar verdim de cepte üç beş kuruş para var. Tekstil sektöründe fason işleri takiple başlayıp kumaş üretimi, iplik toptancılığı dahil bir sürü iş yaptım. Bu işleri yaparken, bana fason işleri veren sanayicinin fabrikasının deposunda duran atıl haldeki yuvarlak örgü makinalarını gördüm ve “bunlar niye burada duruyor” diye sordum. Ve yeni bir işe girdim. Sekiz yıl tekstil sektöründe ve 24 yıldır da bilişim sektöründeyim. Bunun yanısıra yeni bazı girişimlerim de var.

Peki ben bu iş yaşamında neler görüp, neler hissettim, nelerden ders aldım? Ne gibi işlerden, neden hoşlandım?

En başta öğrendiğim şu : Ben yeni girişimlerden ve değer yaratmaktan zevk alıyorum. Yani oturmuş, işleyen bir şirket bana göre değil. Yeni, sıfırdan bir iş yaratmalı ve o şirketten de bir değer ortaya çıkarmalıyım. Yani ben spesifik olarak bir işi değil, onu yaratmayı ve sonuçlarını görmeyi seviyorum.

Bu nedenle de olgunlaşmış şirketlerimi zamanı gelince satıyorum.

Şirketlerimle asla duygusal bir bağ kurmuyorum. Benim için önemli olan bir işi başlatma ve değer yaratma. Onu satmazsam değer yarattığını nasıl anlayacağım? Tabii bu benim tarzım. Kimisi de şirketini bebeği gibi görüp nesiller boyu devam ettirmek isteyebilir.

Girişimci olmanın en birinci şartı risk alabiliyorum. Yani çok garantici değilim. Bu biraz karakter, biraz da kendine güvenin getirdiği bir özellik.

Geçenlerde Özyeğin Üniversitesi’nde Hüsnü Özyeğin ve Ali Sabancı’nın da yer aldığı “başarısızlık zirvesi”ne katıldım. Orada “her canlı ölümü tadacaktır” benzetmesi gibi “her girişimci başarısızlığı tadacaktır” dedim. Bu gerçekten böyle. Dışarıda bir sürü girişimci ve girişim var. Ancak bunlardan başarısız olanlarını pek duymuyoruz. Çünkü kimse “ben şu işi yaptım, şöyle başarısız oldum” demek istemez. Basın da başarısızlık hikayelerini değil, başarı hikayelerini tercih eder doğal olarak.

1988 yılında bilişim sektörüne girdiğimde yurt dışı temaslar başladığından İngilizce’de sıkıntı çektim. Çünkü 1970’lerde devlet okullarında öğrenilen İngilizce ile yol bile tarif edemezdiniz. Üniversitede ise sınava girip İngilizce’den muaf oldum. Daha sonrasında da bir 10 yıl kadar kullanmayınca 30 yaşından sonra İngilizce öğrenmeye yeniden başladım. Şimdi sizler şanslısınız, ancak İngilizce’ye önem verin. Tabii bu ülkede çalışacaksanız Türkçe’niz de iyi olmalı. Etkili yazışmanın en baş şartı o dili iyi bilmektir, daha sonra da konuyu… İşe ilk başladığım yıllarda, bir toplantıda, toplantı yapacağımız kişiler yurtdışından yabancılarla toplantıya katılınca ve doğal olarak toplantı dili İngilizce olunca çat-pat İngilizce’mle çok mahçup olduğumu hatırlıyorum. Tarzanca İngilizce’mle işi zar zor idare ettim.

Sizler kiminiz kendi işini yapacak, kiminiz profesyonel olarak çalışacak. Ancak daha çok gençsiniz. Sizin kazanacağınız paraları daha matbaalar basmadı. Ama öyle pırıl pırıl gençler görüyorum ki sizin çalıştığınızda matbaalar para basmaya yetişemeyecek.

Okulunuzun son yıllarını yaşıyorsunuz. Son yıllar sizin yaşamınızdaki dönemeci belirleyecek seneler. Bu senelerde daha sıkı çalışmalısınız. Çünkü gireceğiniz üniversite, şu son yıllardaki başarınıza bağlı. Önünüzde üç önemli dönemeç ve kilometretaşı sayılabilecek seçim var. Üniversite, iş, eş… Bunların seçiminde çok dikkatli olmalısınız.

Son 15 yıldır büyük hedeflerimi gerçekleştirmek için ne yapıyorum biliyor musunuz? O hedef veya hedeflerimi telefonumun takvim kısmının sabah erken saatlerine yazıyorum. Her gün o yazdığımı görüyorum ve o hedefi içselleştiriyorum. Yani beynime kazıyorum. Beynim o işi yapmam için bana olmadık fırsatlar yaratıyor.

Girişimciyseniz sizi motive eden birilerini bulmak zordur. Girişimci kendi kendini motive etmek zorundadır. Bunun için de büyük hedeflerimi gerçekleştirmek için onu küçük parçalara ayırır, her adımı geçtiğimde motive olur, hedefime daha şevkle sarılırım. Fili parçalara ayırıp yemek gibi.

Başarıda sebat çok önemlidir. Sebat etmek, yani işi sabırla sonuna kadar sürdürme kararlılığı… Sebat etmeden büyük işleri başarmak neredeyse imkansızdır. Ancak yaptığınız yanlış ise yanlışta ısrar da yanlış. Zararın neresinden dönerseniz kardır. Bunu sosyal yaşama da uyarlayabiliriz. Örneğin kız veya erkek arkadaşınızla olmadığı halde devam etmek de bir hata ve başka fırsatlar da kaçıyor demektir. Eğer başarı yolunda ilerliyorsanız da sıkılıp ipin ucunu bırakmayın, ipin ucunu bırakırsanız da çorap söküğü gibi gider, toparlayamazsınız.

Girişimcilik, her şeyin mucizevi bir şekilde başarıya ulaştığı öyküler değildir. Ancak onları okurken böyle bir duyguya kapılırız. Benim de kendi payıma bir sürü başarısızlıklarım oldu.

Ve son olarak altın kural : Hayat; ödülü hak edene verir, hak etmeyenden alır. Siz hak eden tarafta olun…

Sevgilerimle,

Hatırlarsanız Türkiye’de yıllarca bir Bor efsanesi dillerde dolaşır durur. 2011 yılında 855 Milyon Dolar seviyesinde gerçekleşen bor ihracatımızın 2012 yılında 1 Milyar Doları aşması bekleniyor. Hammadde olarak herhangi bir ithal girdi kullanılmayan ve üretiminin tamamına yakınını ihraç eden bir sektör olarak bor, cari açığımızın düşürülmesinde en önemli silahlarımızdan biri haline gelebilir. Enerji Bakanı’mızın bir toplantıda belirttiği üzere kar marjının da % 60 seviyelerinde bulunduğunu göz önüne alırsak, bor madeni cari açıkla mücadelede gelecekte bize çok yardımcı olacak gibi.

Dünyadaki bor rezervinin % 70’i Türkiye’de bulunuyor ve bu maden ağırlıklı olarak Kütahya’nın Emet ve Hisarcık ilçelerinde çıkartılıyor. Emet Bor İşletmesi’nin ürettiği bor ve borik asit; cam, seramik, tarım, izolasyon, demir-çelik ve ilaç başta olmak üzere 280 sektörde kullanılıyor. Dünyadaki bor tüketimi 2011 yılında % 32 artış gösterirken, Türkiye’nin bor ihracatı da % 21 artışla 2 Milyon tona ulaştı. Kuzey Amerika ve Asya’da bor tüketimi artarken, Avrupa’da krizin de etkisiyle azalma meydana geldi.

Bor, tarih boyunca önemli bir maden olmuş. Babilliler, bor’u altın üretmek için kullanmışlar. Eski Yunan ve Roma’da ise bor ilaç yapımında kullanılmış.

Bor’un önemi her geçen zamanda daha da anlaşılmakta. Kullanım alanlarının artması ile bor tüketiminde de artış beklenmekte. 2023 yılında bor ihracatımızda 10 Milyar ABD Doları’na çıkabiliriz. Yüksek kar marjı ve ithal girdinin olmaması nedeniyle neredeyse % 100 net ihraç eden konumda olduğumuz bu alanda, umarım sadece hammadde ihracatı ile değil, teknolojik yatırımları da gerçekleştirerek, daha yüksek katma değerle dünyaya daha fazla satışını da sağlayabiliriz.

2011 yılının son ayına girerken, geçtiğimiz yılın önemli gelişmelerini gözden geçirdiğimde dijital dünyanın dünya gündeminde ne kadar çok yer aldığını ve artık başlı başına bir oyuncu konumuna yükseldiğini gözlemledim. 2011 yılına şöyle bir bakacak olursak siyaset, bilişim ve ekonomi alanında yaşadıklarımız, gelecek yılı da şimdiden etkileyecek gibi görünüyor.

Körfez bölgesinde, Ortadoğu’da isyan ateşi adım adım yayıldı. Mısır’da, Libya’da yaşananların ardından, şimdi gözler Suriye’de. Bölgedeki hareketlilik ve halkın isyan dalgasında sosyal medyanın gücünü görme fırsatı yarattı. Sosyal medya araçları ile yapılan haberleşme ve ayarlamalar, Ortadoğu’daki isyanın da simgesi oldu. Böylece ünlü takibi için kullanılan Twitter, dostlarla sohbet merkezi olan Facebook farklı bir misyon yüklendi. İşte bu misyonla, sosyal medyanın; geleneksel medya araçları olan gazetelerden, dergilerden, TV ve radyodan çok daha güçlü bir etkisi, kapsamı ve takip edilirliği olduğunu da gösterdi. Belki de bu yüzden Çin, bu yapıları sansürlemeyi, Baidu gibi kendi sosyal medya ağlarını kullanma yolunda ilerlemeyi tercih etti.

Doğal afetler 2011 yılına damgasını vurdu. Japonya’daki deprem ve tsunami, Tayland’daki sel sadece bu ülkelerde ekonomik sıkıntılar yaratmakla kalmadı, bilişim dünyasının da tedirgin olmasına yol açtı. Çünkü dünyanın en büyük sabit disk üreticisi olan bu ülkelerde üretim tesisleri de ciddi zarar gördü. Bu nedenle 2012 yılında PC başta olmak üzere birçok teknoloji ürününün üretiminde sıkıntılar olması, arz sıkıntısı yüzünden fiyatlarda bir miktar yükselişin olması bekleniyor. Çünkü şu anda birçok üretici, stoklarında kalanları tüketerek bilgisayar sunuyor. Arzın talebi karşılaması, iyimser üreticilere göre ilk çeyreğin sonuna kadar çözülecek, fakat fiyatların ne zaman normale döneceği belirsiz. Daha temkinli yaklaşırsak, sorunun sektörü 2012 yılının ortalarına kadar etkilemeye devam edeceği öngörülebilir.

2011 yılının sosyal medya kadar öne çıkan bir diğer olay dalgası da hacker’lar oldu. Birilerinin parasını elinden almayı ve kredi kartı yolsuzluklarını bir kenara bırakan hacker’lar, bu yıl Anonymous ve LulzSec yapılarında gruplanarak Sony, Apple, Nintendo gibi dünya devi şirketleri, CIA ve ABD Senatosu gibi yapıları hedef aldı. Bu saldırılar yanıtsız kalmadı ve güvenlik güçleri bu grupların üyelerinin peşine düştü. Dağıldıklarını açıklasalar da, bu gruplar tüm dünyaya bilgiyi korumanın ne kadar önemli olduğunu, dünyanın önde gelen şirketleri ve devlet kurumlarının da bu konuda ne kadar başarısız olduğunu gösterdi. 2012 yılında eylemler devam eder mi bilinmez, ama güvenlik açıklarını kapatmak, yeni güvenlik önlemleri tesis etmek için herkesin çabalayacağı bir gerçek. Benzer bir gücü Wikileaks de gösterdi ve dünya politikasında kritik bilgileri elde edip yaymanın ne kadar kolay olduğunu gösterdi. Bu yapının kurucusu Assange hapse girse bile, o da bilgiye ulaşmanın ne kadar kolay olabildiğini kanıtladı.

2011 yılı mobilitenin yükseliş yılı oldu. Bu yükselişin 2012 yılında hızını kesmeyeceği, tersine, son yılların en büyük trendi olmaya devam edeceği çok net. Artık bireylerin ofis hayatından özel hayatına kadar her alanda cihaz ve mekan bağımsız olma isteği var. Şirket bilgi kaynaklarına, şirkete ait olmayan kişisel tablet bilgisayar veya akıllı telefonla ulaşma özgürlüğü, şirket IT yönetimlerini düşündürüyor. Çünkü konu artık birkaç katman firewall kurmaktan çok daha fazlasını gerektiriyor ve bu cihazların kullanıcılarını yasaklarla engellemeye çalışmak, bu cihazların ofiste, ofis sisteminde kullanımını engellemek, ‘yasaklar aşılmak içindir’ felsefesiyle daha büyük sorunlara yol açabilir. Bu arada tablet üreticileri de artacak. Örneğin Nokia ilk tabletini, Apple da iTV hizmetini 2012’de kullanıcılarına sunmayı hedefliyor.

Bu mobilitenin riskine bakış. Ama mobilitede farklı fırsatlar da var. Örneğin bir cüzdan ve içindeki kredi kartları, nakit paradan daha güvenli bir yapıyı NFC’li tek bir akıllı telefon sunuyor. Çünkü kişinin PIN şifresi var ve içinde kart bilgileri yüklü olan telefon, çalanın bir işine yaramaz. Oysa cüzdan kaybolduğunda kişi bunu fark edip bankalarını iptal başvurusu ile arayana kadar iş işten geçmiş olabilir. Mobil cihazlar artık mobil cüzdan yapısına hazır. Şimdi önemli olan teknolojiye uygun perakende noktalarının sayısını artırıp, kullanımını yaygınlaştırmak. Bunun için de her ölçekte perakende noktasına çözüm sunabilecek yazılım şirketlerinin hamlelerinin 2012 yılında öne çıkması bekleniyor. Türkiye’de de Bankalararası Kart Merkezi (BKM) 2012 yılının ilk aylarında mobil cüzdan uygulaması ile ilgili ilk tanıtımını yapmayı hedefliyor. Hatta bu uygulamanın da Chip&PIN geçişi, banka kartı kullanımını artırma projesi gibi ulusal bir proje olması hedefleniyor.

Kupon siteleri ve sosyal medya siteleri bu popülaritenin etkisiyle daha çok para kazanmak, daha çok sermaye elde etmek için borsanın yolunu tutuyor. Bunun ilk akla gelen örnekleri Groupon ve Linked-In. Şimdi sırada halka arzı yılan hikayesine dönen Facebook var. Genel kanı 2012 yılında bu dev sosyal network sitesinin de borsada yerini alacağı yönünde.